UWAŻNOŚĆ

Uważność, cytując Jona Kabata-Zinna, to „świadomość, która wyłania się z celowego angażowania uwagi w chwili obecnej w sposób wolny od osądzania” (Kabat-Zinn, 1990/2018).

Techniki uważności zostały zaczerpnięte z filozofii buddyzmu. Praktyka uważności jest sednem buddyjskiej medytacji, a jej historia sięga prawie kilku tysięcy lat wstecz. Rozwijana była przez buddyjskich mnichów w klasztorach rozsianych po całej Azji, ale również przez osoby świeckie gromadzące się ośrodkach umożliwiających wspólną naukę i wymianę doświadczeń. Choć praktyka uważności często kojarzy się z religijną praktyką buddyzmu, jej istota była zawsze uniwersalna i odłączona od systemu wierzeń. Sam Kabat-Zinn praktykował medytację i jogę od 1965 roku, korzystał z bogactwa rozwoju duchowości Dalekiego Wschodu, czerpiąc swoją wiedzę bezpośrednio od buddyjskich nauczycieli, odłączając jednak swoją praktykę od podłoża religijnego. Podkreślał, iż praktykowanie buddyjskiej medytacji nie jest tym samym co buddyzm, zarówno w wymiarze filozoficznym, jak i religijnym. Odłączenie od jakiegokolwiek systemu wierzeń czy ideologii jest najmocniejszym aspektem praktyki uważności, ponieważ staje się ona dostępna każdemu człowiekowi, niezależnie od światopoglądu i kultury. Kabat-Zinn zaproponował całkowicie nowe spojrzenie na dorobek buddyzmu, zamykając go w naukowym podejściu. Zdobył tytuł doktora biologii molekularnej. Jego naukowe zainteresowania koncentrowały się wokół zagadnień interakcji ciała
i umysłu. Prace i badania Jona Kabata-Zinna rozpowszechniły nowy obszar na styku takich dziedzin jak medycyna, opieka zdrowotna i psychologia.

Zdaniem Kabata-Zinna praktyka uważności jest nierozerwalnie związana ze współczuciem i miłością – do siebie samego i do innych ludzi. Wymaga odwagi i gotowości na spotkanie z samym sobą, podjęcia decyzji o życiu bardziej w chwili obecnej, wymaga również czasami zatrzymania się, zaakceptowania życia i doświadczenia takim, jakim jest, bez angażowania się w aktywność mającą na celu wprowadzanie zmian. Takie zatrzymanie się i kontemplacja bieżącej chwili pozwala na zdystansowanie się do własnych myśli i uczuć. Ta chwila oddechu pozwala dostrzec, że nasze myśli, będące często źródłem emocjonalnego cierpienia, są tylko myślami, a nie faktem czy prawdziwą istotą rzeczy. Prostota praktyki uważności polega na tym, że wystarczy się zatrzymać i być świadomym. Jednocześnie, jest to największe wyzwanie i spore przedsięwzięcie. Jak podkreśla Kabat-Zinn, każdy człowiek ma w sobie odpowiednie zasoby do stawienia czoła temu wyzwaniu, jednak wymaga to dużego zaangażowania. Praktykowanie wolnej od osądu świadomości skierowanej na każdą mijającą chwilę, wymaga systematyczności. W efekcie tej wytrwałości możliwe staje się rozwijanie kontroli, mądrości, siły do podejmowania nowych działań, pozwala ona również na rozwijanie w pełni potencjału do obdzielania siebie i innych ludzi miłością i współczuciem.

Uważność nie jest tylko zbiorem technik poprawiających komfort życia, jest określonym rodzajem spoglądania na siebie i otaczający świat w stanie skupionego i czujnego umysłu, przepełnionego jednocześnie miłością i współczuciem. Jest umiejętnością, którą należy ćwiczyć i rozwijać. Ćwiczenie tej umiejętności, tak samo jak każdy inny trening, wymaga stawiania przed sobą określonych celów, stopniowego zwiększania poziomu trudności, dzięki czemu stworzone zostaną odpowiednie warunki dla rozwoju tkwiącego w każdym człowieku potencjału. Droga uważnego życia pozwala na poznawanie potencjału własnego umysłu, a umiejętność trwania w świadomości pozwala na odkrywanie nowych obszarów szczęścia i dobrego samopoczucia.

Treningi oparte na uważności wymagają od praktykującego celowego i systematycznego angażowania się w praktykę, która początkowo może wydawać się wymagająca, czasochłonna, trudna czy stresująca. Jest formą aktywnego uczenia się i zdobywania doświadczenia mającego na celu rozwijanie własnych naturalnych zdolności, jest to podejmowanie odpowiedzialności za swój dobrostan i aktywne dążenie do poprawy zdrowia i samopoczucia. Nie istnieje magiczny sposób na uwolnienie się od cierpienia czy stresu doświadczanego w codziennym życiu, ale wysiłek świadomego bycia w świecie pozwala nabrać dystansu do codziennych trosk i spojrzeć na nie z innej perspektywy – perspektywy wypełnionej wewnętrznym spokojem i dobrym samopoczuciem. Stres jest naturalną częścią życia, niemożliwe jest jego całkowite wyeliminowanie. Dosyć powszechna jest również chęć ucieczki przed stresem i cierpieniem codzienności poprzez unikanie, odwracanie uwagi w innym kierunku. Jest to często pierwsza reakcja organizmu, która bywa bardzo potrzebna i pożyteczna. Unikanie przeradza się w problem kiedy staje się automatyczną strategią reagowania, prowadząc do nawarstwiania się problemów, a dalej powodując poczucie przeciążenia i przytłoczenia. Takie podejście powoduje również zmniejszenie zdolności do wyciągania wniosków, rozwiązywania problemów, rozwoju. Najczęściej stawienie czoła trudnościom jest jedyną drogą do ich pokonania. Mobilizując własne zasoby w celu poradzenia sobie z problemami wzmacnia się wewnętrzne poczucie siły, pozwala na rozwijanie w sobie spokoju i harmonii. Takie aktywne działanie kształtuje nasze przekonania dotyczące nas samych, naszych umiejętności, poczucia wewnętrznej siły, kształtuje również nasz pogląd dotyczący rzeczywistości, a tym samym determinuje poziom energii z jakim angażujemy się w stawianie czoła codziennym trudnościom. Postrzegając świat jako niebezpieczny
i zagrażający będziemy skłonni do przeżywania lęku, niepokoju i niepewności, jednocześnie zamartwiając się o wszystko dookoła. Utrzymujące się poczucie zagrożenia może w konsekwencji prowadzić do przeżywania coraz większej złości, frustracji, zniechęcenia, pogłębiając poczucie braku bezpieczeństwa. Przedłużające się trwanie w tych nieprzyjemnych emocjach zmniejsza nasze możliwości obiektywnego osądu rzeczywistości, przez co nawet drobne trudności mogą być postrzegane jako przeszkody nie do przejścia, a nasze reakcje stają się coraz mniej adekwatne do ich przyczyn. Regularna praktyka uważności umożliwia zatrzymanie się w tym samonapędzającym się kole, daje poczucie kontroli i panowania nad sobą – a co za tym idzie również nad własnym życiem. Razem z wkładanym wysiłkiem, trening uważności wymaga również osobistego zaangażowania, zrozumienia, iż każdy z nas jest odpowiedzialny za własne zdrowie i samopoczucie. Pogląd ten wymaga odrzucenia bierności i ciągłego oczekiwania na pomoc kogoś lub czegoś z zewnątrz. Dzięki regularności i systematyczności zyskujemy nowe spojrzenie na siebie i otaczający nas świat, uczymy się jak pracować z naszym ciałem, umysłem, uczuciami i zachowaniem. Trening uważności pokazuje nam drogę do odnalezienia wewnętrznej równowagi.

Jak praktykować?

Najlepszym sposobem na rozpoczęcie przygody z uważnym życiem jest dołączenie do grupy treningu uważności, w trakcie której uczestnik nauczy się podstawowych technik uważności, ale przede wszystkim będzie miał możliwość wymiany swoich doświadczeń z innymi osobami oraz z trenerami. Dodatkowo grupowa praktyka wzmacnia zaangażowanie i motywację, które są bardzo potrzebne –zwłaszcza na początku praktyki.

Do podstawowych technik treningu Uważności należą:

  • Skanowanie ciała – rozwijanie świadomości ciała

  • Świadome oddychanie

  • Uważny ruch – joga, praca z ciałem

  • Medytacje

  • Medytacje w ruchu – np. świadome chodzenie

Typową formą medytacji w praktyce uważności jest koncentrowanie całej uwagi na oddechu, na wszystkich doznaniach z nim związanych, na świadomym wdychaniu i wydychaniu powietrza.
W trakcie takiej medytacji można zaobserwować jak myśli pojawiają się w głowie i znikają, zastąpione kolejnymi. W trakcie tego ćwiczenia można zaobserwować strumień przepływających myśli, można zauważyć jak pojawiają się i znikają, a także dostrzec, że nie jesteśmy swoimi myślami, nie musimy się do nich przywiązywać, możemy je jedynie obserwować – jak chmury przesuwające się po niebie. Możemy dostrzec jak myśli przychodzą i odchodzą, zdecydować, czy za nimi podążyć, czy dalej obserwować. Instrukcję minutowej medytacji oddechu zamieszczono poniżej.

Minutowa medytacja

  1. Usiądź prosto na krześle z prostym oparciem. Jeśli to możliwe, nieco odsuń plecy od oparcia, aby wspierały się na kręgosłupie. Wyprostuj je. Stopy mogą spoczywać płasko na podłodze. Zamknij oczy lub spuść wzrok.

  2. Skup się na swoim oddechu, na tym, jak powietrze wpływa do twojego ciała i wypływa
    z niego. Bądź w kontakcie z odczuciami płynącymi z każdego wdechu i wydechu. Obserwuj swój oddech, nie czekając na żadne wyjątkowe wydarzenie. Nie ma potrzeby, byś
    w jakikolwiek sposób go zmieniał.

  3. Po chwili twoje myśli mogą zacząć zmierzać w różnych kierunkach. Kiedy to zauważysz, delikatnie skieruj uwagę z powrotem na oddech. Nie karć się za to – uświadomienie sobie wędrówki własnych myśli i przywrócenie uwagi bez krytyki, to kluczowa zasada medytacji uważności.

  4. Twój umysł może stać się tak spokojny jak tafla stawu – lub nie. Poczucie całkowitego wyciszenia, nawet jeśli się pojawi, może być bardzo ulotne. Jeśli cię to zezłości lub rozdrażni, zauważ, że to uczucie też może być ulotne. Cokolwiek się zdarzy, pozwól, by było takie, jakie jest.

  5. Po minucie otwórz oczy i ponownie zobacz pokój, w którym się znajdujesz.

(Williams, Penman. Mindfulness. Trening uważności. 2014).

Kolejną formą medytacji uważności jest skupianie się na doznaniach płynących ze zmysłów. Zarówno oddech jak i zmysły mamy zawsze ze sobą, dzięki czemu możemy praktykować uważność w każdym miejscu i każdym czasie, włączając ją do codziennych, rutynowych czynności.

Medytacja z czekoladą

Wybierz czekoladę – taki rodzaj, którego jeszcze nie próbowałeś, lub taki, którego dawno nie jadłeś. Czekolada może być dowolna, ważne, byś wybrał taką, jakiej normalnie byś nie zjadł lub jaką jadasz rzadko.

Rozpakuj czekoladę z papierka. Poczuj jej aromat.

Odłam kawałek i przyjrzyj mu się. Niech Twoje oczy go pochłoną: zobacz każdą ryskę i załamanie na powierzchni.

Włóż ten kawałek czekolady do ust. Sprawdź, czy jesteś w stanie trzymać go na języku i dać mu się rozpuścić. Czekolada ma ponad 300 rożnych smaków. Sprawdź, czy wyczuwasz któreś z nich.

Jeśli zauważysz, że Twoje myśli odpływają, po prostu zauważ, w którą stronę poszły, a następnie delikatnie przywołaj je do chwili obecnej.

Kiedy czekolada zupełnie się rozpuści, połknij ją bardzo wolno i celowo. Pozwól jej spłynąć po gardle.

Powtórz wszystko z kolejnym kawałkiem czekolady.

Jak się czujesz? Inaczej niż zwykle? Czy czekolada smakowała lepiej, niż gdybyś ją po prostu pochłonął jak zwykle, w szybkim tempie?

(Williams, Penman. Mindfulness. Trening uważności. 2014).

Badania nad skutecznością treningów uważności:

Elissa Epel i Elizabeth Blackburn w swojej pracy wykazały, iż stresujące myśli (takiej jak zamartwianie się przyszłością, rozpamiętywanie bolesnej przeszłości) wpływają na tempo starzenia się komórek ludzkiego organizmu. Zespół badaczy z Uniwersytetu Kalifornijskiego wykazał, że to nie same sytuacje stresowe wpływają negatywnie na nasze zdrowie, ale przede wszystkim sposób, w jaki dane zdarzenie jest postrzegane. Wniosek ten prowadzi do bardzo ważnej konkluzji – nie musimy pozbywać się stresu z naszego życia, potrzebujemy nauczyć się innego nastawienia do sytuacji wywołujących stres, podchodząc do niego w sposób mądry, uważny i przemyślany.

Badania prowadzone z wykorzystaniem funkcjonalnego rezonansu magnetycznego wykazują, iż zaproponowany przez Jona Kabata-Zinna ośmiotygodniowy trening uważności pobudza niektóre obszary mózgu do rozwoju – zjawisko to zwane jest neuroplastycznością mózgu. Obszary, na które wpływa praktyka uważności są związane m.in. z pamięcią, uczeniem się, regulacją emocji i uwagi. Zauważono również, iż obszar mózgu odpowiedzialny za reakcję na postrzegane zagrożenie pod wpływem treningu MBSR uległ zmniejszeniu, czego praktycznym skutkiem jest odczuwanie na co dzień mniejszego poziomu stresu.

Terapia poznawcza oparta na uważności (MBCT) znacząco obniża ryzyko zachorowania a depresję.
U osób cierpiących z powodu nawracającego zaburzenia depresyjnego zmniejsza prawdopodobieństwo nawrotu o ok. 40-50%. Jest również zalecaną formą terapii uzupełniającej dla osób, u których nie występuje satysfakcjonująca poprawa po zastosowaniu leków antydepresyjnych lub psychoterapii. Kolejne doniesienia z badań wskazują, iż regularna praktyka uważności zmniejsza poziom odczuwanego w codziennym życiu stresu, przez co wpływa na fizyczny stan zdrowia. Osoby cierpiące na łuszczycę oraz opryszczkę dochodziły do zdrowia znacznie szybciej jeśli standardowe procedury leczenia zostały uzupełnione o praktyki medytacyjne. Dodatkowo, techniki medytacyjne wpływają na polepszenie systemu odpornościowego organizmu.

Badania przeprowadzone na pracownikach korporacji wykazały, iż osoby praktykujące uważność lepiej radzą sobie z emocjami takimi jak złość, niepokój czy frustracja.

Amerykańscy badacze udowodnili, że praktykowanie medytacji miłującej dobroci zwiększa odczuwaną radość z życia. Osoby medytujące miały silniejsze poczucie celu, deklarowały słabsze odczuwanie dolegliwości bólowych.

Kolejne doniesienia wskazują, że dystansowanie się do własnych myśli, emocji i doznań cielesnych wypracowane na drodze świadomej uważności powoduje polepszenie nastroju i odczuwanie większej ilości przyjemnych emocji w codziennym życiu, nawet w trakcie wykonywania rutynowych czynności.

Regularna praktyka uważności oraz wprowadzanie jej do codziennego życia powoduje, iż osoby stają się bardziej autonomiczne w swoich działaniach, mniej uzależnione od opinii innych. Angażują się
w zajęcia, które postrzegają jako ważne i cenne dla siebie, lub po prostu przyjemne.

Poza wymienionymi dotąd korzyściami płynącymi z praktyki uważności, rozpoczęto również badania nad wpływem medytacji na ogólny poziom dobrostanu, a dokładnie na poziom szczęścia odczuwany w codziennym życiu. Pierwsze badanie prowadzone na szeroką skalę przez badaczy z Harwardu pozwoliło na postawienie ważnej hipotezy, zawierającej się w myśli przewodniej „Rozproszony umysł to umysł nieszczęśliwy”. Wykorzystanie w badaniu specjalnie stworzonej do tego aplikacji na iPhone’a pozwoliło dotrzeć do dużej liczby uczestników. Wyniki tak przeprowadzonych badań wskazywały, że biorące udział w badaniu osoby przez prawie połowę czasu pozostawała w stanie tzw. Rozproszonego umysłu, czyli zamyślenia. Zamyślony umysł, zdaniem badaczy, powoduje zmniejszone poczucie szczęścia. W szczególności jeśli koncentruje się na roztrząsaniu negatywnych myśli. W związku
z otrzymanymi wynikami harwardzcy naukowcy wnioskują, iż powinniśmy zwracać większą uwagę na stan naszego umysłu, oraz kierunek, w którym wędrują nasze myśli. Niezależnie od podejmowanych działań, ludzie odczuwają wyższy poziom szczęścia, gdy są skupieni.

Przedstawione powyżej wyniki badań są jedynie fragmentem doniesień dotyczących wpływu praktyk medytacyjnych na zdrowie fizyczne i emocjonalną równowagę. Każdy rok przynosi kolejne odkrycia w tej prężnie rozwijającej się dziedzinie nauki, potwierdzając, iż uważność jest nie tylko ciekawą filozofią, ale może być sposobem na wprowadzanie radykalnych zmian w życiu.

Program Redukcji Stresu Oparty na Uważności – MBSR

Autorem programu Redukcji Stresu Opartej na Uważności (Mindfulness-Based Stress Reduction, MBSR) jest dr Jon Kabat-Zinn. Opracował on pod koniec lat 70 program przeznaczony dla osób cierpiących na chroniczny ból i zaburzenia emocjonalne, którego celem było złagodzenie objawów
i poprawa stanu psychicznego osób cierpiących. W 1979 roku Jon Kabat-Zinn założył Klinikę Redukcji Stresu Center For Mindfulness przy uniwersytecie Worcester w stanie Massachusetts (USA), gdzie wykorzystywał swój autorski program. Od tej pory MBSR jest metodą stosowaną w wielu amerykańskich szpitalach jako leczenie uzupełniające i wspierające procedury medyczne poprzez zmniejszanie napięcia psychicznego oraz wzmacnianie naturalnych zasobów każdego pacjenta do radzenia sobie w sytuacji stresu.

Doświadczenia płynące z pracy Kliniki Redukcji Stresu i stosowanego w niej autorskiego programu praktykowania uważności dały początek licznym badaniom dotyczącym korzyści płynących z technik medytacyjnych. Zaczęto interesować się, w jaki sposób medytacja i uważność wpływają na zdrowie
i dobrostan człowieka na płaszczyźnie biologicznej, psychologicznej i społecznej. Choć program redukcji stresu początkowo przeznaczony był głównie dla osób cierpiących na chroniczny ból, szybko znalazł zastosowanie w wielu innych dziedzinach życia, takich jak edukacja, biznes, prawo, zarządzanie, sport, ekonomia i polityka. W ciągu ostatnich 15 lat zaobserwować można zwiększającą się ilość artykułów, badań naukowych oraz książek dotyczących uważności. Program MBSR znalazł swoje miejsce w rozwijającej się gałęzi medycyny zwanej medycyną integracyjną lub medycyną ciała
i umysłu. Holistyczne podejście do zdrowia i choroby kładzie nacisk na wpływ naszych myśli, emocji
i zachowań na funkcjonowanie organizmu i możliwości regeneracyjne. W swoim założeniu trening uważności nie może zastąpić odpowiednio prowadzonego leczenia medycznego, ale jest jego integralną częścią. Podkreślić należy fakt, iż początkowo trening MBSR skierowany był do osób cierpiących z powodu bólu głowy, nadciśnienia, chorób serca, nowotworów, AIDS i stanów lękowych, a więc osób przeżywających ogromną ilość bólu, stresu i dyskomfortu, fizycznego oraz psychicznego. Prawie 40 lat doświadczenia pracy Kliniki Redukcji Stresu pokazuje, iż trening uważności zwiększa cierpliwość, akceptację, optymizm i wiarę we własne możliwości. Uczy łagodnego spojrzenia na swoje ograniczenia i ułomności. Zwiększa poczucie kontroli poprzez przekonanie o umiejętności radzenia sobie z bólem i cierpieniem. Powoduje zmniejszenie odczuwanego niepokoju, przygnębienia, smutku i gniewu. Pozwala na lepsze radzenie sobie z trudnościami, jakie każdego dnia stawia przed nami życie. Pielęgnowanie uważności może doprowadzić do poznania pełni własnych zasobów
i możliwości, odnalezienia w sobie pokładów dobrego samopoczucia, spokoju i harmonii, jasnego spojrzenia na siebie i otaczającą rzeczywistość. Praktyka uważności prowadzi do głębokiego wglądu
w samego siebie, połączonego z samopoznaniem i zrozumieniem własnej osoby – co jest sednem wszystkich programów i treningów uważności.

Terapia poznawcza oparta na uważności – MBCT

Terapia poznawcza oparta na uważności (Mindfulness-Based Cognitive Therapy, MBCT) została opracowana przez Marka Williamsa, Johna Teasdale’a oraz Zindela Segala na podstawie pracy
i doświadczeń Jona Kabata-Zinna i jego Kliniki Redukcji Stresu. Myślą przewodnią adaptacji programu redukcji stresu była chęć pomocy osobom cierpiącym na przewlekłą depresję oraz stworzenie programu, który będzie zmniejszał prawdopodobieństwo nawrotu choroby. MBCT jest integracją terapii poznawczej oraz intensywnej praktyki uważności (mindfulness). Podstawowym celem programu jest zwiększenie świadomości stanów emocjonalnych i ich zmienności, oraz świadomości procesów poznawczych, jakie zachodzą w różnych sytuacja. Wzmożona uważność na te procesy pozwala na adekwatne reagowanie w określonych sytuacjach, które staje się świadomym wyborem osoby, a nie tylko automatyczną reakcją. Dzięki uważności MBCT pomaga dostrzegać wczesne sygnały ostrzegawcze nawrotu depresji i aktywnie zapobiegać ich nasilaniu.

Współczesne badania pokazują, że depresja jest jednym z najbardziej powszechnych zaburzeń psychicznych. Chorobę te charakteryzuje długotrwały obniżony nastrój, brak energii, utrata zainteresowań, poczucie beznadziejności i brak poczucia własnej wartości, którym towarzyszą uporczywe objawy fizyczne, takie jak brak apetytu, problemy ze snem, trudności z koncentracją. Depresji często towarzyszą także inne zaburzenia, np. zaburzenia lękowe. Ze względu na bardzo duże rozpowszechnienie choroby depresyjnej, kwestia leczenia i opieki zdrowotnej stała się ważnym tematem dla badaczy i naukowców. Zainteresowanie to wynika również z faktu, że depresja jest chorobą o charakterze nawracającym. Badania wskazują, że każdy przebyty epizod choroby naraża osobę cierpiącą na pojawienie się kolejnych, a ryzyko to wzrasta proporcjonalnie do ilości przebytych epizodów depresyjnych. Ryzyko to waha się od 20 % – dla osób po przebytym pierwszym epizodzie –do nawet 67 % – dla osób z co najmniej trzema epizodami. Te ważne doniesienia spowodowały, iż depresja zaczęła być traktowana jako choroba przewlekła. Zauważono również, że większość programów leczenia depresji skoncentrowana jest na aktywnej fazie choroby, a ich celem jest zmniejszenie objawów i cierpienia odczuwanego przez chorego. Nie brano jednak pod uwagę, co zrobić, aby zmniejszyć prawdopodobieństwo nawrotu choroby. Nowe spojrzenie na depresyjne zaburzenie nastroju sprawiło, iż amerykańcy badacze zaczęli poszukiwać formy leczenia podtrzymującego, która dała by chorym odpowiednie narzędzia do utrzymywania zdrowia po aktywnej fazie leczenia objawów depresyjnych. Zauważono, że osoby korzystające psychoterapii poznawczej są mniej narażone na nawrót objawów w przyszłości (ryzyko nawrotu spada do ok. 20 – 36%), w porównaniu do osób korzystających tylko z farmakoterapii. Wniosek ten zachęcił naukowców do poszukiwania interwencji wzmacniającej ten efekt, a podstawą do opracowania nowego programu stały się doświadczenia i efekty pracy Kliniki Redukcji Stresu, co pozwoliło na połączenie tych dwóch skutecznych metod w jeden model – terapię poznawczą opartą na uważności. Przy takich podstawach naukowych program MBCT w stosunkowo krótkim czasie stał się alternatywą dla psychoterapii i leczenia farmakologicznego.

Liczne badania nad skutecznością terapii poznawczej opartej na uważności potwierdzają, iż uczestnictwo w programie zmniejsza prawdopodobieństwo nawrotu depresji o ok. 40 %. W związku
z tymi doniesieniami Brytyjski Narodowy Instytut Badań Klinicznych (
National Institute for Clinical Excellence – NICE) zatwierdził MBCT jako skuteczną metodę zapobiegania nawrotom depresji, jest zalecany jako leczenie z wyboru dla osób cierpiących na nawracającą depresję. Kolejne analizy wskazują, że program MBCT stabilizuje nastrój i zmniejsza odczuwanie stresu o ok. 35%. Wykazano, że efekt ten zwiększa się wraz z czasem przeznaczanym na praktykowanie uważności. Biorąc pod uwagę wysoką skuteczność interwencji opartych na programie MBCT przeniesiono zastosowanie tej metody również w przypadku innych problemów, takich jak zaburzenia lękowe, zaburzenia afektywne dwubiegunowe, syndrom chronicznego zmęczenia oraz jako terapia wspierająca proces leczenia w chorobach takich jak choroby nowotworowe, stwardnienie rozsiane, choroby autoimmunologiczne, kardiologiczne, dla których charakterystyczny jest wysoki poziom stresu i obniżony nastrój.

Mindfulness w Gliwicach 

16 maja w ośrodku Poznawczo.pl w Gliwicach rusza kolejna grupa praktykująca 8-tygodniowy treningu uważności według programu MBSR. Prowadzącą będzie autorka niniejszego wpisu. Terapia odbywać się będzie raz w tygodniu, w środy od g. 17.30 do 20.00 w kameralnej grupie, przez kolejnych 8 tygodni. Zwieńczeniem będzie dodatkowa 6-godzinna praktyka w wybrany weekend. Koszt całego programu to 900 zł płatne w 3 ratach. Wszelkie dodatkowe informacje oraz zapisy: [email protected]

Beata Cugowska

Tekst opracowano na podstawie materiałów źródłowych:

J. Kabat-Zinn. Życie, piękna katastrofa. 2018.

Z. V. Segal, J.M.G. Williams, J. D. Teasdale. Terapia poznawcza depresji oparta na uważności. Profilaktyka nawrotów. 2017.

M. Williams, D. Penman. Mindfulness. Trening uważności. 2014.